ภาวะมวลกล้ามเนื้อน้อย (Sarcopenia) คืออะไร? สาเหตุที่ทำให้ผู้สูงอายุกล้ามเนื้ออ่อนแรง

เมื่อพูดถึงภาวะมวลกล้ามเนื้อน้อยหรือ Sarcopenia หลายคนอาจจะรู้สึกไม่คุ้นเคย แต่เมื่อพูดถึงอาการกล้ามเนื้ออ่อนแรง ไม่มีเรี่ยวแรง ขึ้นบันไดแล้วรู้สึกเหนื่อยมาก เดินแล้วล้า หรือรู้สึกเหนื่อยง่าย หลายคนจะนึกถึงผู้สูงอายุหรือผู้ใหญ่ใกล้ตัวโดยทันที 

ความอ่อนแรงนี้อาจไม่ใช่แค่ธรรมชาติที่เกิดขึ้นตามวัยเท่านั้น แต่ความอ่อนแรงนี้อาจเป็นสัญญาณภาวะมวลกล้ามเนื้อน้อยที่สามารถป้องกัน รักษา และซ่อมแซมร่างกายให้กลับมาแข็งแรงขึ้นได้ด้วยโภชนาการที่ถูกต้องและครบถ้วน

Sarcopenia หรือ ภาวะมวลกล้ามเนื้อน้อยคืออะไร? 

Sarcopenia หรือ ภาวะมวลกล้ามเนื้อน้อย คือ ภาวะสูญเสียมวลกล้ามเนื้ออันเนื่องมาจากร่างกายเสื่อมโทรมไปตามกาลเวลา โดยเมื่อร่างกายก้าวเข้าสู่วัยสูงอายุ ฮอร์โมนที่ผลิตกล้ามเนื้อก็จะทำงานน้อยลง ทำให้ความแข็งแรงของกล้ามเนื้ออ่อนแรงตามลงไปด้วย

สัญญาณเตือนของภาวะ Sarcopenia ที่ควรสังเกต

เริ่มมีความรู้สึกอ่อนแรง ไม่สามารถทำกิจวัตรประจำวันได้ดังเดิม

ความสามารถในการทำกิจกรรมที่ต้องใช้แรงลดลง ความทนทานในการออกแรงลดลง โดยจะสังเกตได้จากการที่ร่างกายไม่มีแรงเปิดฝา เปิดขวดโหล ยกของได้ยากขึ้น และกิจกรรมอื่น ๆ ที่ต้องใช้แรงที่ไม่สามารถออกแรงได้ดังเดิม

เคลื่อนไหวไม่คล่องแคล่วดังเดิม 

ไม่ว่าจะเป็นการลุก เดิน หรือวิ่ง กล้ามเนื้ออ่อนแรงที่เกิดจากภาวะมวลกล้ามเนื้อน้อยจะทำให้ทำเรื่องเหล่านี้ได้น้อยลง เช่น ความเร็วในการเดินลดลง มีปัญหาเรื่องการทรงตัว เดินขึ้น-ลงบันไดได้ช้าลง ต้องใช้มือยันเก้าอี้ตอนลุกขึ้น มีความเสี่ยงในการเซล้มได้ง่าย

น้ำหนักลด กล้ามเนื้อแขนขาลีบลง

ลักษณะร่างกายภายนอกเปลี่ยนแปลงไปจากการที่สูญเสียมวลกล้ามเนื้อไปกับภาวะดังกล่าว ส่งผลให้แขนขาลีบเล็กลง น้ำหนักตัวลดลงทั้ง ๆ ที่ไม่ได้ลดหรือคุมน้ำหนัก

4 สาเหตุหลักที่นำไปสู่ภาวะมวลกล้ามเนื้อน้อยในผู้สูงอายุ

อายุที่เพิ่มขึ้น

เมื่ออายุเพิ่มขึ้น ร่างกายก็จะผลิตฮอร์โมนสร้างกล้ามเนื้อลดลง ส่งผลให้เซลล์กล้ามเนื้อบางส่วนตายและสึกหรอลงไปอย่างต่อเนื่องโดยไม่มีการเพิ่มขึ้นหรือมีการเพิ่มขึ้นทดแทนที่น้อยมาก

การขาดกิจกรรมทางกาย

การไม่ได้ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอหรือมีไลฟ์สไตล์ที่ไม่ออกกำลังกายนั้น ส่งผลให้กล้ามเนื้อไม่ได้รับการกระตุ้น และเมื่อไม่ได้รับการกระตุ้นก็จะทำให้กล้ามเนื้อฝ่อและอ่อนแรงเร็วขึ้นกว่าแต่ก่อน ไม่สามารถขยับเคลื่อนไหวร่างกายได้มากเพราะสูญเสียกล้ามเนื้อไป

ภาวะโภชนาการไม่เพียงพอ

โปรตีนเป็นสารอาหารสำคัญที่มีผลต่อการเสริมสร้าง บำรุง และซ่อมแซมกล้ามเนื้อ เมื่อกล้ามเนื้ออ่อนแรง ร่างกายเข้าสู่ภาวะสูญเสียมวลกล้ามเนื้อ ไม่ได้ทานอาหารเสริมสร้างกล้ามเนื้อผู้สูงอายุที่เหมาะสม มีภาวะโภชนาการที่ไม่เพียงพอจากการขาดโปรตีนนั้น กลายเป็นสาเหตุสำคัญที่ทำให้อาการสูญเสียมวลกล้ามเนื้อทวีความรุนแรงมากยิ่งขึ้น

โรคเรื้อรัง

โรคเรื้อรังร้ายแรงเช่น โรคมะเร็ง โรคหัวใจ โรคไต และอื่น ๆ สามารถส่งผลให้เกิดภาวะโภชนาการไม่เพียงพอและทำให้ผู้ป่วยเหล่านั้นมีความเสี่ยงสูงที่จะเกิดภาวะ Sarcopenia ได้มากกว่าปกติ 

บทสรุป: ภาวะมวลกล้ามเนื้อน้อย (Sarcopenia) ภัยเงียบร้ายที่ป้องกันได้และต้องระวัง

ภาวะมวลกล้ามเนื้อน้อย (Sarcopenia) คือ ภาวะที่ร่างกายสูญเสียมวลกล้ามเนื้อเนื่องจากร่างกายเข้าสู่วัยสูงอายุ ทำให้เซลล์กล้ามเนื้อค่อย ๆ ตาย ส่งผลให้กล้ามเนื้อลีบเล็กลงและไม่สามารถเคลื่อนไหวในชีวิตประจำวันได้คล่องแคล่ว หมดแรงง่าย เสี่ยงเกิดการลื่นล้มในชีวิตประจำวันได้ ถือว่าอันตรายต่อผู้สูงอายุ

เพื่อดูแลภาวะ Sarcopenia ให้อยู่ในระดับดี ไม่รุนแรงนั้น ต้องดูแลที่โภชนาการโดยให้ผู้สูงอายุได้รับโปรตีนและสารอาหารที่สำคัญให้ครบถ้วน ซึ่งอาหารทางการแพทย์ก็เป็นหนึ่งในตัวเลือกที่ตอบโจทย์โภชนาการเบื้องต้นได้อย่างปลอดภัย สามารถศึกษาข้อมูลผลิตภัณฑ์ที่เหมาะสมหรือขอคำแนะนำจากเราได้ที่นี่ 

• Facebook: Thai Otsuka Nutrition Club 
• LINE OA: @thaiotsuka 
• Instagram: @thaiostuka

เเหล่งอ้างอิง:

https://www.bangkokhospital.com/th/bangkok/content/muscle-wasting-in-the-elderly