ผู้ป่วยล้างไตต้องการโปรตีนและพลังงานต่ำใช่หรือไม่!!!!!

ผู้ป่วยล้างไตต้องการโปรตีนและพลังงานต่ำใช่หรือไม่!!!!!

เมื่อผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังได้รับการบำบัดทดแทนไตไม่ว่าจะเป็นวิธีการฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียมหรือล้างไตทางช่องท้อง อาหารสำหรับผู้ป่วยกลุ่มนี้ต้องได้รับโปรตีนที่สูงขึ้น ได้รับพลังงานที่เพียงพอ ในขณะที่ต้องจำกัดเกลือแร่ และ/หรือน้ำในผู้ป่วยบางราย (ดูข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่บทความเรื่อง “โรคไตกินอะไรดี”) ทำให้ผู้ป่วยได้รับพลังงานและสารอาหารไม่เพียงพอหรือเรียกว่าภาวะการขาดโปรตีนพลังงาน (Protein energy wasting)  ส่งผลกระทบต่อคุณภาพชีวิตที่แย่ลง มีปัญหาทางระบบหัวใจและหลอดเลือดเพิ่มขึ้น เพิ่มความเสี่ยงต่อการติดเชื้อและการเสียชีวิต 

สาเหตุที่ทำให้เกิดภาวะการขาดโปรตีนและพลังงานได้แก่ การขาดความรู้ที่ถูกต้องเกี่ยวกับการรับประทานอาหาร ความหลากหลายของอาหารลดลง ปริมาณอาหารที่ต้องรับประทานมากขึ้น ปัญหาในการเข้าถึงของอาหาร (เช่นหาซื้ออาหารที่เหมาะสมไม่ได้) ไม่มีเวลาในการประกอบอาหาร  มีปัญหาในการเคี้ยวอาหาร ร่างกายมีความต้องการสารอาหารเพิ่มขึ้นเช่น มีแผล ติดเชื้อ หนึ่งในวิธีการแก้ไขปัญหาดังกล่าวคือการให้อาหารเสริมทางปากหรือรับประทานทางปากโดยใช้อาหารทางการแพทย์

อาหารทางการแพทย์คืออะไร?

อาหารทางการแพทย์หรืออาหารสำเร็จรูปทางการแพทย์ (Medical formula) มีทั้งรูปแบบผงและน้ำ แบ่งประเภทตามความครบถ้วนของสารอาหารได้แก่ 

-อาหารครบถ้วน (Complete diet) หรือมีสารอาหารจากอาหารทั้ง 5 หมู่ครบถ้วน 

-อาหารเฉพาะโรค (Disease specific diet) หรือมีสารอาหารจากอาหารทั้ง 5 หมู่ครบถ้วน แต่จำกัดหรือเพิ่มสารอาหารให้เหมาะสมกับโรค เช่น อาหารทางการแพทย์สำหรับผู้ป่วยโรคไตระยะล้างไตจะมีสารอาหารที่เหมาะสมคือ โปรตีนสูงขึ้น ควบคุมปริมาณเกลือแร่ โซเดียม โพแทสเซียม และฟอสฟอรัส 

อาหารทางการแพทย์สำหรับผู้ป่วยโรคไตระยะล้างไตเหมาะกับใคร?

เหมาะกับผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังที่ล้างไตด้วยการฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียมหรือล้างไตทางช่องท้อง เนื่องจากมีโปรตีน พลังงานและเกลือแร่ในปริมาณที่เหมาะสม

เมื่อไรที่ควรรับประทานอาหารทางการแพทย์? 

– นักกำหนดอาหารหรือนักโภชนาการทำการประเมินภาวะโภชนาการ หากพบว่ามีภาวะการขาดโปรตีนพลังงาน จะให้อาหารทางการแพทย์ดื่มเสริม

– ไม่มีเวลาเตรียมอาหาร เช่น ในมื้อเช้าไม่มีเวลาในการเตรียมอาหาร ก็สามารถดื่มอาหารทางการแพทย์ทดแทนมื้ออาหารได้

– ดื่มเสริมมื้ออาหารในกรณีที่รับประทานอาหารได้ไม่เพียงพอ

***ปริมาณอาหารทางการแพทย์ที่ดื่มเสริมควรปรึกษานักกำหนดอาหารหรือนักโภชนาการ

รับประทานไข่ขาวเสริมอย่างเดียวได้หรือไม่?

ไข่ขาวประกอบด้วยน้ำร้อยละ88 โปรตีนร้อยละ10 ส่วนที่เหลือร้อยละ2เป็นไขมันและเกลือแร่ จะเห็นว่าสารอาหารหลักในไข่ขาวคือ โปรตีน ซึ่งมีหน้าที่หลักคือซ่อมแซมเสริมสร้างส่วนที่สึกหรอ เป็นส่วนประกอบของกล้ามเนื้อและสาระสำคัญๆต่างๆในร่างกาย กรณีที่ผู้ป่วยขาดทั้งโปรตีนและพลังงานแล้วรับประทานไข่ขาวเสริมเพียงอย่างเดียว ร่างกายจะดึงเอาโปรตีนจากไข่ขาวไปเผาผลาญเป็นพลังงาน กล่าวโดยสรุปคือ หากผู้ป่วยขาดทั้งโปรตีนและพลังงานควรรับประทานอาหารที่ให้ทั้งโปรตีนและพลังงานครบถ้วน เช่น อาหารทางการแพทย์สำหรับผู้ป่วยระยะล้างไต แต่ถ้าหากผู้ป่วยขาดเฉพาะโปรตีน ก็เสริมอาหารที่ให้โปรตีนเป็นหลัก เช่นไข่ขาว เป็นต้น

ในท้องตลาดมีไข่ขาวผงและไข่ขาวอัดเม็ด ซึ่งก็ผลิตจากไข่ขาว เพียงแค่ดึงส่วนที่เป็นน้ำออกทำให้อยู่ในรูปผงหรือนำมาอัดเป็นเม็ด ส่วนไข่ขาวพาสเจอร์ไรส์เป็นไข่ขาวเหลวที่ผ่านกรรมวิธีฆ่าเชื้อโรค ทำให้เก็บรักษาได้นานขึ้น หากผู้ป่วยขาดเฉพาะโปรตีนจะเลือกรับประทานไข่ขาวในรูปแบบใดก็ได้ เนื่องจากสารอาหารต่างๆ ไม่ได้แตกต่างกัน

เวย์โปรตีนคืออะไร? 

เป็นโปรตีนที่สกัดจากน้ำนมวัว มีไขมันและน้ำตาลในนมมากน้อยขึ้นอยู่กับประเภทของเวย์ มักทำในรูปผง ละลายในน้ำได้ง่าย ให้สารอาหารหลักคือโปรตีน การเลือกใช้ให้พิจารณาเลือกเช่นเดียวกับไข่ขาว

เอกสารอ้างอิง

1.สมาคมผู้ให้อาหารทางหลอดเลือดดำและทางเดินอาหารแห่งประเทศไทย, สมาคมโรคไตแห่งประเทศไทย. คำแนะนำแนวทางเวชปฏิบัติโภชนบำบัดสำหรับผู้ป่วยโรคไตในผู้ใหญ่ พ.ศ.2561.

2.ปรียานุช แย้มวงษ์. Enteral Nutrition Formula. ใน: ส่งศรี แก้วถนอม, สืบวงศ์ จุฑาภิสิทธิ์, วรมินทร์ เหรียญสุวรรณ, และคณะ., บรรณาธิการ. แนวทางการดูแลด้านโภชนศาสตร์คลินิก Practical Points in Clinical Nutrition. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์กรุงเทพเวชสาร; 2560.

3.Thai Food Composition Institute of Nutrition Mahidol University.[อินเตอร์เน็ต][เข้าถึงเมื่อ 2566 กรกฎาคม 27]; เข้าถึงได้จาก:URL: https://inmu2.mahidol.ac.th/thaifcd/search_food_by_name_result.php?food_id=1267&rk=  

4.พิมพ์เพ็ญ พรเฉลิมพงษ์ นิธิยา รัตนา รัตนาปนนท์. Whey/เวย์.[อินเตอร์เน็ต][เข้าถึงเมื่อ 2566 กรกฎาคม 27]; เข้าถึงได้จาก:URL: https://www.foodnetworksolution.com/wiki/word/0554/whey-%E0%B9%80%E0%B8%A7%E0%B8%A2%E0%B9%8C

สินค้าที่เกี่ยวข้อง

ใส่ความเห็น

อีเมลของคุณจะไม่แสดงให้คนอื่นเห็น ช่องข้อมูลจำเป็นถูกทำเครื่องหมาย *